โซนที่ ๕
เจดีย์ศรีพุทธคยา
โซนนี้ประกอบด้วยสถานที่สำคัญ ๓ แห่ง ได้แก่
ประตูโทรณะ
ซุ้มประตูศิลาที่ตั้งอยู่หน้าเจดีย์ศรีพุทธคยาเรียกว่าประตูโทรณะ ถือเป็นประตูสู่อริยมรรค อันเป็นหนทางที่นำไปสู่การรู้แจ้ง และความหลุดพ้น ซึ่งมีเจดีย์ศรีพุทธคยาเป็นสัญลักษณ์ อีกทั้งยังเป็นเป้าหมายอันสูงสุดของชาวพุทธ ผู้ใดได้ผ่านประตูโทรณะนี้เข้ามา ก็หมายความว่าบุคคลผู้นั้นได้เริ่มย่างก้าวเข้าสู่หนทางแห่งการหลุดพ้นแล้ว
เจดีย์ศรีพุทธคยา
เจดีย์ศรีพุทธคยาหรือพุทธคยาน้อย คือสถานที่แห่งการตรัสรู้ของพระพุทธเจ้า เป็นจุดโดดเด่นสำคัญของวัดป่าสริวัฒนวิสุทธ์ ในพระองค์ ฯ สร้างขึ้นเพื่อรองรับวันวิสาขบูชาโลก เนื่องจากองค์การสหประชาชาติมีมติให้วันวิสาชบูชาเป็นวันสำคัญในฐานะวันแห่งสันติสุขของโลก และเพื่อเฉลิมพระเกียรติในปีมหามงคลสมัย พระบาทสมเด็จพระปรมินทรมหาภูมิพลอดุลยเดช บรมนาถบพิตร ทรงครองสิริราชสมบัติครบ ๖o ปี ในปี ๒๕๔๙
เจดีย์ศรีพุทธคยาสร้างขึ้นโดยการจำลองรายละเอียดของเจดีย์องค์เดิมในพุทธคยา ด้วยความวิจิตรประณีต แต่ได้มีการเพิ่มเอกลักษณ์ต่าง ๆ ดังนี้ ประการแรก เจดีย์พุทธคยาองค์เดิมในประเทศอินเดียมีความสูง ๕๖ เมตร แต่เจดีย์พุทธคยาน้อยนั้นสูง ๒๘ เมตร ความสูงดังกล่าวสื่อถึงพระพุทธเจ้า ๒๘ พระองค์ที่ทรงบรรลุมรรคผลนิพพาน ประการที่สอง ยอดเจดีย์ศรีพุทธคยาของวัดป่าสิริวัฒนวิสุทธ์ ในพระองค์ ฯ หล่อด้วยบรอนซ์เนื้อสำริด เพื่อคงรูปแบบเดิมของยอดเจดีย์ที่ พุทธคยา
ปัจจุบันส่วนปลายของเจดีย์ในพุทธคยา ประเทศอินเดีย ได้เปลี่ยนเป็นทองคำ ประการสุดท้าย รูปปั้นพระพุทธรูปขนาดเล็กที่ประดับอยู่ด้านนอกของเจดีย์สะท้อนให้เห็นถึงการผสมผสานระหว่างศิลปะไทยและอินเดียที่เข้ากันอย่างลงตัว
ชั้นแรกของเจดีย์ศรีพุทธคยา ณ วัดป่าสิริวัฒนวิสุทธิ์ ในพระองค์ ฯ เป็นที่ประดิษฐานพระพุทธเมตตาสันติภาพ ลักษณะองค์พระจำลองมาจากองค์จริงภายในเจดีย์พุทธคยา ประเทศอินเดีย แต่มีความแตกต่างที่ขนาด สี และลวดลายรอบฐานพระ พระพุทธเมตตาของวัดป่าสิริวัฒนวิสุทธิ์ ในพระองค์ฯ มีหน้าตักกว้าง ๘๙ นิ้ว สีขององค์พระเป็นสีบรอนซ์ พร้อมฐานพระประกอบด้วยแม่พระธรณีและสัตว์มงคลต่างๆของไทย ชั้นที่สองของเจดีย์ศรีพุทธคยา ณ วัดป่าสิริวัฒนวิสุทธิ์ ในพระองค์ฯ ประดิษฐานพระศรีอาริยเมตไตรยศรีศากยสิงห์ พระพุทธเจ้าแห่งอนาคตกาล ชั้นนี้ประกอบด้วยระเบียงที่เป็นจุดชมวิว ๓๖๐ องศา ซึ่งเราสามารถมองเห็นทุ่งนาและป่าไม้ที่สวยงามจากจุดสูงสุดอันดับสองบนหุบเขาโพธิสัตว์
ลวดลายศิลปกรรมประดับเจดีย์ศรีพุทธคยา
ลวดลายภายนอกเจดีย์ศรีพุทธคยา ประดับด้วยพระพุทธรูปสีทองอร่าม และลวดลายปูนปั้นที่สร้างอย่างประณีตบรรจง ทรงคุณค่าแห่งวิจิตรศิลป์ สะท้อนถึงการผสมผสานศิลปะอินเดียและไทยได้อย่างสร้างสรรค์ ดังนั้นแม้ว่าเจดีย์ศรีพุทธคยาจะเป็นการจำลองแบบมาจากของดั้งเดิมในอินเดีย แต่ก็มีเอกลักษณ์ของพุทธศิลป์ไทยอันวิจิตรบรรจงเช่นกัน ภายนอกด้านหลังเจดีย์ศรีพุทธคยาประดิษฐานพระผู้ไม่แพ้ พระพุทธรูปปางมารวิชัยแกะจากหินทราย โดยองค์พระหันหน้าไปทางต้นพระศรีมหาโพธิ์สามต้นที่ปลูกจากเมล็ดของต้นโพธิ์จากพุทธคยา ในอินเดีย สังเวชนียสถานแห่งการตรัสรู้
ประตูโทรณะ
ซุ้มประตูศิลาที่ตั้งอยู่หน้าเจดีย์ศรีพุทธคยาเรียกว่าประตูโทรณะ ถือเป็นประตูสู่อริยมรรค อันเป็นหนทางที่นำไปสู่การรู้แจ้ง และความหลุดพ้น ซึ่งมีเจดีย์ศรีพุทธคยาเป็นสัญลักษณ์ อีกทั้งยังเป็นเป้าหมายอันสูงสุดของชาวพุทธ ผู้ใดได้ผ่านประตูโทรณะนี้เข้ามา ก็หมายความว่าบุคคลผู้นั้นได้เริ่มย่างก้าวเข้าสู่หนทางแห่งการหลุดพ้นแล้ว
เจดีย์ศรีพุทธคยา
เจดีย์ศรีพุทธคยาหรือพุทธคยาน้อย คือสถานที่แห่งการตรัสรู้ของพระพุทธเจ้า เป็นจุดโดดเด่นสำคัญของวัดป่าสริวัฒนวิสุทธ์ ในพระองค์ ฯ สร้างขึ้นเพื่อรองรับวันวิสาขบูชาโลก เนื่องจากองค์การสหประชาชาติมีมติให้วันวิสาชบูชาเป็นวันสำคัญในฐานะวันแห่งสันติสุขของโลก และเพื่อเฉลิมพระเกียรติในปีมหามงคลสมัย พระบาทสมเด็จพระปรมินทรมหาภูมิพลอดุลยเดช บรมนาถบพิตร ทรงครองสิริราชสมบัติครบ ๖o ปี ในปี ๒๕๔๙
เจดีย์ศรีพุทธคยาสร้างขึ้นโดยการจำลองรายละเอียดของเจดีย์องค์เดิมในพุทธคยา ด้วยความวิจิตรประณีต แต่ได้มีการเพิ่มเอกลักษณ์ต่าง ๆ ดังนี้ ประการแรก เจดีย์พุทธคยาองค์เดิมในประเทศอินเดียมีความสูง ๕๖ เมตร แต่เจดีย์พุทธคยาน้อยนั้นสูง ๒๘ เมตร ความสูงดังกล่าวสื่อถึงพระพุทธเจ้า ๒๘ พระองค์ที่ทรงบรรลุมรรคผลนิพพาน ประการที่สอง ยอดเจดีย์ศรีพุทธคยาของวัดป่าสิริวัฒนวิสุทธ์ ในพระองค์ ฯ หล่อด้วยบรอนซ์เนื้อสำริด เพื่อคงรูปแบบเดิมของยอดเจดีย์ที่ พุทธคยา
ปัจจุบันส่วนปลายของเจดีย์ในพุทธคยา ประเทศอินเดีย ได้เปลี่ยนเป็นทองคำ ประการสุดท้าย รูปปั้นพระพุทธรูปขนาดเล็กที่ประดับอยู่ด้านนอกของเจดีย์สะท้อนให้เห็นถึงการผสมผสานระหว่างศิลปะไทยและอินเดียที่เข้ากันอย่างลงตัว
ชั้นแรกของเจดีย์ศรีพุทธคยา ณ วัดป่าสิริวัฒนวิสุทธิ์ ในพระองค์ ฯ เป็นที่ประดิษฐานพระพุทธเมตตาสันติภาพ ลักษณะองค์พระจำลองมาจากองค์จริงภายในเจดีย์พุทธคยา ประเทศอินเดีย แต่มีความแตกต่างที่ขนาด สี และลวดลายรอบฐานพระ พระพุทธเมตตาของวัดป่าสิริวัฒนวิสุทธิ์ ในพระองค์ฯ มีหน้าตักกว้าง ๘๙ นิ้ว สีขององค์พระเป็นสีบรอนซ์ พร้อมฐานพระประกอบด้วยแม่พระธรณีและสัตว์มงคลต่างๆของไทย ชั้นที่สองของเจดีย์ศรีพุทธคยา ณ วัดป่าสิริวัฒนวิสุทธิ์ ในพระองค์ฯ ประดิษฐานพระศรีอาริยเมตไตรยศรีศากยสิงห์ พระพุทธเจ้าแห่งอนาคตกาล ชั้นนี้ประกอบด้วยระเบียงที่เป็นจุดชมวิว ๓๖๐ องศา ซึ่งเราสามารถมองเห็นทุ่งนาและป่าไม้ที่สวยงามจากจุดสูงสุดอันดับสองบนหุบเขาโพธิสัตว์
